Ανακοινώσεις

Εικόνες

Λαογραφικό Μουσείο

Η θεσμική ίδρυση του Λαογραφικού Mουσείου και Aρχείου του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων έγινε με το Προεδρικό Διάταγμα αριθμ. 89, αριθμ. φύλου 30/3-12-1977. Το Λαογραφικό Μουσείο εποπτεύεται και λειτουργεί με την ευθύνη του Τομέα Λαογραφίας του Τμήματος Ιστορίας – Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και έχει ως σκοπό : την εποπτική διδασκαλία και άσκηση των φοιτητών, τη διασφάλιση και συντήρηση των υπαρχόντων αντικειμένων και μεθοδική έκθεσις αυτών, την οργάνωση και τον συστηματικό εμπλουτισμό των συλλογών του.

Οι βάσεις για την οργάνωση και λειτουργία του μουσείου τέθηκαν κατά την περίοδο 1964 - 1969 από τον πρώτο καθηγητή της Έδρας της Λαογραφίας της Φιλοσοφικής Σχολής, τον Δημήτριο Λουκάτο. Κατά την προαναφερόμενη περίοδο συγκροτήθηκε, υπό την εποπτεία του, η πρώτη μουσειακή συλλογή, αποτελούμενη από 400 περίπου χρηστικά αντικείμενα του υλικού πολιτισμού της προβιομηχανικής κοινωνίας ( γεωργικά εργαλεία, κτηνοτροφικά, οικοσκευής και άλλα ). Στη συγκρότηση της συλλογής συνέβαλλαν τα μέγιστα οι φοιτητές /φοιτήτριες που συγκέντρωναν και προσκόμιζαν τα πρώτα αντικείμενα, ανταποκρινόμενοι θετικά στην πρόσκληση του καθηγητή Δ. Λουκάτου για την ανάπτυξη ενός πανεπιστημιακού μουσείου που θα λειτουργούσε κυρίως ως χώρος εποπτικής διδασκαλίας. Η μουσειακή συλλογή εμπλουτίσθηκε στη συνέχεια με περιορισμένα αντικείμενα και αυξήθηκε σημαντικά το 1994, όταν από το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων παραχωρήθηκαν αντικείμενα που προέρχονταν από την κατοικία του δωρητή Ιωάννη Τσανάκα. Τα αντικείμενα της συλλογής Ι. Τσανάκα συνθέτουν αφενός μια εικόνα της καθημερινότητας του ορεινού χώρου (του Μετσόβου, απ' όπου ο δωρητής καταγόταν) και αφετέρου αποτυπώνουν την καθημερινότητα ενός μικροαστικού σπιτιού των Ιωαννίνων.

Σήμερα τα αντικείμενα του Μουσείου ανέρχονται στα 2000 περίπου. Το βασικό κριτήριο συλλογής τους , έκθεσης και ταξινόμησης είναι αυτό της χρηστικότητας , προσεγγίζονται δε ως ικανά τεκμήρια για την ανίχνευση της ιστορικότητας του προ-βιομηχανικού τρόπου ζωής και πολιτισμού. Παράλληλα τα μουσειακά αντικείμενα αντιμετωπίζονται ως υλική μνήμη και επομένως ως πεδία δράσης που συμμετέχουν στη διαδικασία συγκρότησης πολλαπλών πολιτισμικών ταυτοτήτων στο παρόν.

 

Συλλογές – Ταξινόμηση – Τεκμηρίωση

Η θεματική ταξινόμηση αναπτύχθηκε από τον Δημήτριο Λουκάτο και ακολουθείται με κάποιες προσθήκες ως σήμερα. Προσδιοριστικό στοιχείο ταξινόμησης ενός αντικειμένου είναι η χρήση του.

Με βάση την χρηστικότητα τα αντικείμενα εντάσσονται σε τρεις βασικές κατηγορίες: η πρώτη αναφέρεται στην πρόσκτηση και παραγωγή των αγαθών, η δεύτερη στην επεξεργασία και μεταποίηση των πρώτων υλών και η τρίτη στην προετοιμασία και στους τρόπους κατανάλωσης. Οι προαναφερόμενες ταξινομήσεις εμπλουτίζονται με άλλες υπό – κατηγοροποιήσεις, με βάση το διάγραμμα κατάταξης που εφαρμόζεται στο βιβλίο του Andre Leroi – Gourhan (Leroi – Gourhan Andre, Milieu et techniques, Paris 1973).

Η μουσειακή τεκμηρίωση των αντικειμένων του Λαογραφικού Μουσείου – έντυπη και ηλεκτρονική διαμορφώθηκε με βάση τα διεθνή πρότυπα δεδομένων για την τεκμηρίωση των Λαογραφικών/ Εθνογραφικών Μουσείων (Ethno Museum – Net), τις προτάσεις της Διεθνούς Eπιτροπής Τεκμηρίωσης (CIDOC του ICOM) και τον προτεινόμενο τρόπο τεκμηρίωσης που εισήγαγε το Υπουργείο Πολιτισμού με το όνομα MOYSA. Το σύνολο του υλικού του Μουσείου έχει καταχωρηθεί σε βάση δεδομένων που αναπτύχθηκε στο πλαίσιο του έργου « Εικονικό Λαογραφικό Μουσείο Ηπείρου ( ΕΛΜΗ) της Κοινωνίας της Πληροφορίας, είναι δε προσβάσιμο (http://folklore-museum.uoi.gr),

Τις συλλογές του Μουσείου τις απαρτίζουν:

  • Αντικείμενα που χρησιμοποιούνται για την πρόσκτηση και παραγωγή των αγαθών , όπως 
    • Πολεμικά
    • Κυνηγετικά
    • Αλιευτικά
    • Ποιμενικά
    • Γεωργικά
  • Αντικείμενα που χρησιμοποιούνται στην επεξεργασία και μεταποίηση των πρώτων υλών , όπως
    • Ειδών διατροφής
    • Υγρών (κρασί, διεγερτικά, νερού κλπ)
    • Κλωστοϋφαντικής
    • Οικιστικά
    • Βιοτεχνικών εργαλείων
  • Αντικείμενα για την προετοιμασία και την κατανάλωση , όπως
    • σκεύη παρασκευής του φαγητού
    • προετοιμασία ποτών και διεγερτικών
    • σκεύη κατανάλωσης της διατροφής και των ποτών
    • ατομικός ρουχισμός
    • κοσμήματα
    • Ατομική φροντίδα και καθαριότητα
    • Οικιστικά
    • Οικοσκευή
      • Έπιπλα
      • Ρουχισμός σπιτιού (υφαντά-σεντόνια κλπ)
      • Φωτιστικά
      • Θέρμανση
      • Μεταφορά
      • Διακόσμηση
  • Άλλες κατηγορίες:
    • Επικοινωνία
    • Ψυχαγωγία
      • παιχνίδια
      • μουσικά όργανα
      • θέατρο
    • Λατρεία
  • Δημιουργείται επίσης μια νέα θεματική ενότητα και μουσειακή οπτική με τον τίτλο : Οι χειροτέχνες αφηγούνται
  • Στο Μουσείο υπάρχει επίσης μια συλλογή 700 περίπου φωτογραφιών που χρονολογικά ανήκουν στην μεταπολεμική περίοδο του 20ο αιώνα. Οι θεματικές προσδιορίζουν όψεις της αγροτικής, ποιμενικής ζωής, επαγγελματικές δραστηριότητες, όψεις της καθημερινότητας της πόλης και του χωριού κ. ά. Η τεκμηρίωση του φωτογραφικού υλικού ακολουθεί σε γενικές γραμμές τις θεματικές ταξινόμησης που ισχύουν και στην συλλογή των αντικειμένων.

 

Προσωπικό του Μουσείου

Το λαογραφικό Μουσείο βασίζει την οργάνωση και την λειτουργία του στην παροχή έργου εκ μέρους του διδακτικού προσωπικού του Τομέα Λαογραφίας και στη συνεργασία των φοιτητών /φοιτητριών προπτυχιακού και μεταπτυχιακού επιπέδου .

 

Χώρος στέγασης

Το Λαογραφικό Μουσείο βρίσκεται στην πανεπιστημιούπολη, στο κτίριο της Φιλοσοφικής Σχολής και ειδικότερα απέναντι από το αμφιθέατρο Σωτ. Δάκαρη. Στεγάζεται προσωρινά σε χώρο διακοσίων περίπου τετραγωνικών μέτρων. Ο χώρος έχει υποστεί αρχιτεκτονικές επεμβάσεις εκθεσιακού χαρακτήρα ( κατασκευές, επιλεγμένα ανοίγματα, προθήκες, στοιχειώδεις συνθήκες εξαερισμού του χώρου ) και φιλοξενεί όλες τις δραστηριότητες του Μουσείου: τη μουσειακή έκθεση των αντικειμένων, τη Γραμματεία, την τεκμηρίωση και τη συντήρηση , την αποθήκευση κλπ.

 

Επισκέψεις ατομικές ή ομαδικές : Κατόπιν συνεννόησης

 

Επικοινωνία

Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων
Τμήμα Ιστορίας – Αρχαιολογίας
Τομέας Λαογραφίας
Υπεύθυνη : Κωνσταντίνα Μπάδα, Τηλ.: 26510-05150, email: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.

Φάνης Δασούλας , διδάκτωρ Λαογραφίας, μέλος ΕΔΙΠ, Τηλ. 2651005192, email: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
Γραμματεία: Όλγα Φατούρου, Τηλ: 26510-05161, email: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.

http://folklore-museum.uoi.gr